Kinh nghiệm đánh chuyển cây

Đào, đánh cây ăn quả, cây bóng mát, cây cảnh có 1-3 năm tuổi, đường kính gốc <10cm, chiều cao cây <4m: Với các loại cây dễ sống như cây si, đa, sanh, sấu, trám, keo, cam, chanh, quất, quýt…, gội (cắt bỏ) khoảng 2/3 tán cây, tưới đủ ẩm, đào sâu 30-40cm cắt các rễ ngang cách gốc 1-2m, cây càng to đào cách gốc càng xa, càng sâu. Khoảng 2 tháng cây hồi sức, trước khi ra lộc mới (có một vài nách lá nhú lộc dài <1cm) thì tiến hành đào chặt nốt rễ cọc, rễ cái rồi chuyển vị trí cây đi nơi khác. Trước khi chuyển vị trí cần chuẩn bị hố trồng có đường kính lớn hơn bầu cây định đánh khoảng 40-50cm, sâu hơn bầu cây định đánh 10-15cm. Đặt nhẹ nhàng bầu cây xuống hố, lấp đất nhỏ quanh bầu cho đầy khe hở, dùng chân dẫm chặt xung quanh cách bầu 10cm, tưới đẫm 5-10lít nước/hốc lần đầu, tưới đủ ẩm trong 10-15 ngày cho cây bén rễ hồi xanh thuận lợi.

Đánh các loại cây to khó sống hơn như cây hồng, cây Xoài, cây nhãn, vải, cách đánh như trên, đánh lần đầu vào tháng 11-12, đánh trồng vào tháng 2-3. Nếu đánh trồng vào các tháng 4-10 cần phải che nắng bằng cách dát bằng lưới đen tản nhiệt trong 20-30 ngày.

Đào đánh các loại cây lâu năm, có đường kính gốc 0,5-1m: Chủ yếu áp dụng cho các loại cây làm cảnh như: cây Lộc Vừng, đa, si, xanh, cây sắn thuyền… Trước khi đào gốc cắt toàn bộ tán cây và thân chính cách gốc 1-3m tùy theo yêu cầu thẩm mỹ. Cắt toàn bộ rễ cái, rễ con cách gốc cây 0,5cm, dùng cần cẩu hay người khênh để chuyển vị trí đến vườn ươm. Trát 1 lớp đất thịt, hay bùn ướt (không dùng bùn ở những ao tù có màu đen, mùi hôi tanh) dày 1cm, vùi gốc cây trong cát ẩm, che thân và gốc cây bằng nilon tản nhiệt màu đen trong 40-50 ngày ở vườn ươm, khi nào thấy thân cây nẩy lộc; các lộc (đọt) non chuyển thành lá bánh tẻ mới thôi.

Tuy nhiên với một số loài cây có những đặc tính sinh trưởng khác nhau, sẽ có những kỹ thuật riêng áp dụng để đạt hiệu quả tốt nhất. Ví dụ như cây có nhựa chảy nhiều, khó đông như cây mít; Cây mỏng vỏ, dễ khô và bong tróc vỏ như cây Sấu; Cây thân đốt như họ cau, dừa, cọ; Cây lá kim như họ thông, tùng, bách... Chúng tôi sẽ có những bài riêng phân tích và hướng dẫn cơ bản cho những loại cây này để việc đánh chuyển chúng đạt kết quả cao, tránh gây chết hoặc làm tổn hại đến cây.